●●●○○
IVANOV
TONEELSCHUUR PRODUCTIES / NINA SPIJKERS
Door RiRo, gezien 2 maart 2017
Half verscholen achter een plant, slechts gekleed in een witte onderbroek en rode sokken, staat Ivanov eenzaam en alleen te lezen in het zelfhulpboek Happier, Learn the Secrets to Daily Joy and Lasting Fulfillment. Ondanks de kapitalen in de subtitel van dat boek wordt Ivanov vanavond niet gelukkig. Hij blijft ervan overtuigd dat zichzelf een kogel door zijn kop jagen de beste optie is tegen zijn zwaarmoedigheid.
Ivanov, ooit een grootgrondbezitter vol levenslust, is vijf jaar geleden uit berekening getrouwd met Anna Petrovna, afkomstig uit een rijke joodse familie. Nu heeft hij geen wilskracht meer, en Anna, van wie hij sowieso al niet meer houdt, is ongeneeslijk ziek. En dan is hij ook nog eens blut. Dat zijn veel jongere buurmeisje Sasja hem wil 'redden', fleurt hem niet op. Integendeel. Het maakt hem nog depressiever.
Ook in de interpretatie van regisseur Nina Spijkers (die nu overigens even oud is als Tsjechov toen hij Ivanov schreef) gaat het stuk, zoals alle stukken van Tsjechov, over de zinloosheid en de uitzichtloosheid van het bestaan. En ook haar Ivanov is een tragisch personage. Maar van verveling en apathie, ook kenmerkend voor de stukken van Tsjechov, is in de aanpak van Spijkers geen sprake. Want de Ivanov van Nina Spijkers is een voorstelling vol vaart en humor.
De grootgrondbezitter die ze Roeland Fernhout laat neerzetten, is niet zomaar een eendimensionale depressieve zwakkeling. Het is vooral iemand die murw gebeukt is door alle prikkels die dag in dag uit op hem afkomen. Die genoeg heeft van het getetter van zijn aandachttrekkende familieleden en vrienden. Die hoorndol wordt van zijn oom met zijn gefnuikte ambities, van de grappen van zijn rentmeester, en van de quasi-intelligentie van de jonge dokter die langskomt om zijn vrouw te behandelen maar zich intussen met hun huwelijk bemoeit.
En daarmee maakt Spijkers van Ivanov een voorstelling die ook over het leven van vandaag gaat. Die ook gaat over het leven in een wereld waarin we dag in dag uit overstelpt worden met nutteloze informatie, en waarin Facebookvrienden de hele dag om onze aandacht bedelen.
Samen met Casper Vandeputte bewerkte Spijkers de tekst, vooral door de taal wat te moderniseren. Opmerkingen als 'dit is geen huwelijk, dit is een groepstherapie!' (Ivanov tegen zijn gasten) of 'dat constant vertellen wat je voelt, begint een beetje belachelijk te worden!' (Sasja tegen Ivanov) trekken het verhaal op een prettige manier naar het heden. Minder enthousiast ben ik over de scenografie. Ik ben een liefhebber van de decors van Katrin Bombe, maar deze keer ben ik niet zo onder de indruk van haar werk. Voor Ivanov koos Bombe voor een ruimte met meubels die voortdurend in de weg staan. Dat is in het begin nog wel grappig, omdat de acteurs daar dan steeds overheen moeten lopen. Maar op den duur is de grap er wel af, en stoort het meer dan dat het wat toevoegt.
In deze humorrijke Ivanov hebben vooral de mannen de komische rollen. Hajo Bruins speelt als Borkin met verve de alcoholistische oom met de onuitstaanbare lach-of-ik-schiet-grappen. Tijn Docter, als de bij zijn vrouw onder de plak zittende Pavel Lebedjev, staat precies aan de andere kant van het spectrum met zijn stiff upper lip-opmerkingen. Het meest hilarisch zijn de komische bijdragen van Xander van Vledder als advocaat Sjabelski, de oude uitgerangeerde man die zich als een dreinend kind gedraagt. Van Vledder blijkt een uiterst vaardige komediespeler.
Ondertussen kijken we dus naar drie heel verschillende komische speelstijlen, waardoor Ivanov toch wel wat minder uitgebalanceerd en stijlvast is dan haar vorige regie, die van Don Carlos. Desalniettemin laat Nina Spijkers ook in deze Ivanov weer zien dat ze een groot regietalent is.
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Toneelschuur Producties
Geen opmerkingen:
Een reactie posten