●●●○○
HET BEZOEK
DE ROOVERS & MUZIEKTHEATER TRANSPARANT
Door Piet van Kampen, gezien 19 oktober 2018
In de bewerking van De Roovers van de groteske tragikomedie Der Besuch der alten Dame van Friedrich Dürrenmatt uit 1956 komt Klara Wäscher, die op haar zeventiende vertrok, terug in het inmiddels volledig vervallen stadje Güllen. Ze heet nu Claire Zachanassian en is door haar huwelijk met een oliemagnaat miljardair geworden. De bewoners van Güllen rekenen er dan ook op dat Claire het stadje er met een flinke financiële injectie bovenop helpt.
Het eerste bedrijf is nog wat stroef. Terwijl ze op het station wachten op de steenrijke Claire, beschrijven de notabelen de teloorgang van hun stadje. De vrouw van kruidenier Alfred beschildert een welkomstbord. De burgemeester verzamelt informatie voor zijn welkomstspeech.
Pas aan het eind van dat eerste bedrijf als Claire (Sara De Bosschere) arriveert en zegt dat ze bereid is het stadje vijf miljard te schenken, komt er vaart en spanning in de voorstelling. Want er is een voorwaarde aan haar schenking verbonden. Ze blijkt een wraakgodin en wil dat Alfred, haar toenmalige geliefde, wordt gedood: 'Ik koop met die vijf miljard gerechtigheid'. In eerste instantie wordt die voorwaarde verontwaardigd van de hand gewezen. 'We zijn humanisten', zegt de leraar Latijn (Robby Cleiren), 'liever arm, dan met bloed bevlekt'.
Maar het zaadje is geplant. De burgemeester (Warre Borgmans) maakt plannen voor een nieuw stadhuis, de dominee (Michael Vergauwen) voor een nieuwe klok, Alfreds vrouw (Sofie Sente) verschijnt in een nieuwe bontjas. En iedereen schaft nieuwe, gele, schoenen aan. Maar allemaal bezweren ze dat dat niets met de voorwaarde van Claire te maken heeft. Alleen Alfred zelf (Luc Nuyens), de tragische held in dit stuk, realiseert zich meteen dat zijn lot onvermijdelijk is: 'De stad maakt schulden. Met de schulden stijgt de welvaart. Met de welvaart de noodzaak mij te doden.'
Het aan Muziektheater Transparant verbonden ensemble LÂP (les âmes perdues) zorgt met accordeon, piano, cello, triangel en stem (sopraan Naomi Beeldens) voor prachtige muzikale intermezzi. Onder andere met fragmenten uit het Requiem van Heinrich Schütz en het lied Ich hab' noch einen Koffer in Berlin van Marlene Dietrich.
Het Bezoek is zowel een verhaal over het louteringsproces van de tragische held na zijn bedrog bij een rechtszaak, als een satire op het oplevende kapitalisme van na de tweede wereldoorlog (dankzij de financiële injectie van het Marshallplan). Het laat ook zien wat te verwachten rijkdom met mensen doet, hoe 'Liever arm, dan met bloed bevlekt' kan veranderen in 'Liever met bloed bevlekt, dan arm'.
Zeven acteurs - de vier van De Roovers en drie gastspelers - nemen zestien rollen voor hun rekening. Luc Nuyens laat het louteringsproces van zijn personage Alfred overtuigend zien. De gastspelers Warre Borgmans als burgemeester en Bert Haelvoet als politiecommissaris zorgen met hun droogkomische speelstijl voor de nodige humor. De anderen zijn wat minder overtuigend, vooral het spel van Sara De Bosschere als Claire is erg vlakjes.
Heel belangrijk is dat niet. Want Het Bezoek moet het vooral hebben van de nog altijd boeiende tekst van Dürrenmatt. En van de vaart en de nauwkeurige timing waarmee die tekst wordt gebracht. En dat gebeurt. Daardoor is Het Bezoek van De Roovers toch een voorstelling waarbij je vanaf de aankomst van 'de oude dame' tot het onvermijdelijke offer van haar jeugdliefde Alfred aan je stoel gekluisterd blijft.
Het eerste bedrijf is nog wat stroef. Terwijl ze op het station wachten op de steenrijke Claire, beschrijven de notabelen de teloorgang van hun stadje. De vrouw van kruidenier Alfred beschildert een welkomstbord. De burgemeester verzamelt informatie voor zijn welkomstspeech.
Pas aan het eind van dat eerste bedrijf als Claire (Sara De Bosschere) arriveert en zegt dat ze bereid is het stadje vijf miljard te schenken, komt er vaart en spanning in de voorstelling. Want er is een voorwaarde aan haar schenking verbonden. Ze blijkt een wraakgodin en wil dat Alfred, haar toenmalige geliefde, wordt gedood: 'Ik koop met die vijf miljard gerechtigheid'. In eerste instantie wordt die voorwaarde verontwaardigd van de hand gewezen. 'We zijn humanisten', zegt de leraar Latijn (Robby Cleiren), 'liever arm, dan met bloed bevlekt'.
Maar het zaadje is geplant. De burgemeester (Warre Borgmans) maakt plannen voor een nieuw stadhuis, de dominee (Michael Vergauwen) voor een nieuwe klok, Alfreds vrouw (Sofie Sente) verschijnt in een nieuwe bontjas. En iedereen schaft nieuwe, gele, schoenen aan. Maar allemaal bezweren ze dat dat niets met de voorwaarde van Claire te maken heeft. Alleen Alfred zelf (Luc Nuyens), de tragische held in dit stuk, realiseert zich meteen dat zijn lot onvermijdelijk is: 'De stad maakt schulden. Met de schulden stijgt de welvaart. Met de welvaart de noodzaak mij te doden.'
Het aan Muziektheater Transparant verbonden ensemble LÂP (les âmes perdues) zorgt met accordeon, piano, cello, triangel en stem (sopraan Naomi Beeldens) voor prachtige muzikale intermezzi. Onder andere met fragmenten uit het Requiem van Heinrich Schütz en het lied Ich hab' noch einen Koffer in Berlin van Marlene Dietrich.
Het Bezoek is zowel een verhaal over het louteringsproces van de tragische held na zijn bedrog bij een rechtszaak, als een satire op het oplevende kapitalisme van na de tweede wereldoorlog (dankzij de financiële injectie van het Marshallplan). Het laat ook zien wat te verwachten rijkdom met mensen doet, hoe 'Liever arm, dan met bloed bevlekt' kan veranderen in 'Liever met bloed bevlekt, dan arm'.
Zeven acteurs - de vier van De Roovers en drie gastspelers - nemen zestien rollen voor hun rekening. Luc Nuyens laat het louteringsproces van zijn personage Alfred overtuigend zien. De gastspelers Warre Borgmans als burgemeester en Bert Haelvoet als politiecommissaris zorgen met hun droogkomische speelstijl voor de nodige humor. De anderen zijn wat minder overtuigend, vooral het spel van Sara De Bosschere als Claire is erg vlakjes.
Heel belangrijk is dat niet. Want Het Bezoek moet het vooral hebben van de nog altijd boeiende tekst van Dürrenmatt. En van de vaart en de nauwkeurige timing waarmee die tekst wordt gebracht. En dat gebeurt. Daardoor is Het Bezoek van De Roovers toch een voorstelling waarbij je vanaf de aankomst van 'de oude dame' tot het onvermijdelijke offer van haar jeugdliefde Alfred aan je stoel gekluisterd blijft.
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: De Roovers