Recensie: Yves Saint Laurent van Florian Myjer / Frascati Producties / De Warme Winkel

●●●●○

 

YVES SAINT LAURANT

FLORIAN MYJER / FRASCATI PRODUCTIES / DE WARME WINKEL

 

 

Door Piet van Kampen, gezien 18 december 2019

In een regie van Ward Weemhoff spiegelt Florian Myjer (1992), in vijf sterk van elkaar verschillende scènes, de artistieke ontwikkeling van modeontwerper Yves Saint Laurent (1936 – 2008). Met in elke scène een volledig andere stijl van acteren laat Myjer vooral zien welke rol seksualiteit speelt bij het tot stand komen van het kunstenaarschap van de Franse couturier. En indirect ook hoe belangrijk voor Myjer het omgaan met zijn eigen seksualiteit is geweest voor zijn ontwikkeling als acteur en theatermaker.

De eerste scène, waarbij het zaallicht aan blijft, is heel fysiek en heel beweeglijk. Het gaat in die openingsscène vooral om ongeremde lust gekoppeld aan het snelle succes van de jonge Yves Saint Laurent. De scène daarna is juist heel verbaal. Met nu het zaallicht uit en zijn broek aan legt Myjer als Yves Saint Laurent, in een vloedgolf van bijna schreeuwend uitgesproken woorden, onder meer uit hoe de rafelranden van de vagina hem inspireerden bij zijn ontwerpen.

Na dat snelle fysieke spel van de eerste en het verbale geweld van de tweede scène kiest Myjer in de derde voor verstilling. Op een rustige en bedachtzame toon beschrijft hij de pornobeelden waarbij hij zich graag aftrekt. Als hij bij het type mannen die hij aantrekkelijk vindt, opmerkt dat hij waarschijnlijk steeds op zoek is naar zijn vader, neemt zijn stemvolume weer toe. Om even later, haast zonder overgang, weer af te nemen bij de brief van zijn moeder.

Aandachtig luisteren naar het voorlezen van die brief, terwijl op een scherm explicite seksuele handelingen met drie stijve pikken zijn te zien, vind ik, ik citeer een frase uit de voorstelling, 'best wel ingewikkeld'. 

Ontspannen liggend met een glas champagne in zijn hand - het tegenbeeld dus van de opgewonden en beweeglijke beginscène - sluit Myjer de voorstelling af, met een, naar mijn smaak iets te lange, maar wel heel geestige, quasi improviserend uitgesproken epiloog.

Yves Saint Laurent is al met al een overrompelende, grensverleggende voorstelling. Een voorstelling waarmee Florian Myjer bevestigt dat hij niet alleen een heel goede acteur is, maar ook een groot kunstenaar.

 Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Frascati Producties

Recensie: Pronk van Frascati Producties / Anoek Nuyens

●●○○○

PRONK 

 

FRASCATI PRODUCTIES / ANOEK NUYENS

 

 

Door Piet van Kampen, gezien 6 december 2019

Het eerste wat me opvalt als ik voor de voorstelling Jan Pronk in het theatercafé tegen het lijf loop, is dat hij nogal klein is. Joop den Uyl noemde Pronk ooit 'een klein gevaarlijk ideoloogje'. Toen hij hem beter had leren kennen, stelde Den Uyl dat oordeel overigens bij voor wat betreft de kwalificatie gevaarlijk.

Anoek Nuyens (1984) maakt documentair theater. Haar voorstelling Pronk is een monoloog waarin ze terugverlangt naar het einde van de negentiger jaren toen ze urenlang vanaf de publieke tribune volgde wat er in de Tweede Kamer gebeurde, een periode die ze zich herinnert als een tijdperk waarin politici nog visies hadden en niet alles de markt ingooiden, en ook als de jaren waarin ze zelf als vijftienjarige begeesterd werd door Jan Pronk (1940), 'het linkse geweten van de sociaaldemocratie'.

Theatraal is Pronk een sobere voorstelling, in een functionele regie van Erik Whien. Nuyens staat op een kleine verhoging, en komt niet van haar plaats. Slechts ondersteund door haar mimiek en haar gestiek vertelt ze over de gesprekken die ze de afgelopen zeven jaar heeft gevoerd met Jan Pronk.

Ze beschrijft zijn woonkamer, het schilderij met drie vrouwen en een duif, de appelboom in de tuin, en vertelt hoe ze met Jan Pronk rondloopt door zijn archief boven, terwijl Pronks vrouw ondertussen beneden de vissoep bereidt. Hoe ze samen stilstaan bij het manifest van Willem Vliegen uit 1894, het begin van de sociaaldemocratie in Nederland. Ze herinnert ons aan Pronks ideeën over sterke schouders die de zwaarste lasten moeten dragen, en aan het door hem gemunte begrip 'voorzorgbeginsel'.

Nuyens besteedt in Pronk niet alleen aandacht aan de intellectueel en ideoloog Jan Pronk, ze beschrijft ook hoe hij in 1994 op de grens van Rwanda en Tanzania lijken telt die met de rivier worden meegevoerd. En ze laat een geluidsfragment horen waarin hij zijn rapportage over de gruwelen in Somalië moest onderbreken omdat het hem teveel emotioneerde.

In haar voorstelling richt Nuyens zich vooral tot haar generatiegenoten, de dertigers. In een slotwoord uit ze impliciet kritiek op leeftijdgenoten die hun geloof in de politiek hebben verloren en alleen nog heil verwachten van buitenparlementaire acties: “Ik besluit te geloven in een sociaaldemocratie die gelooft in medemenselijkheid. Wat we nodig hebben is visionair luisteren."

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Frascati Producties

Recensie: body a.k.a. van Bloet / Jan Decorte

●●●●○

 

BODY A.K.A.

BLOET / JAN DECORTE

 

 

Door Piet van Kampen, gezien 2 december 2019

Wat voorafging. Vijfentwintig jaar geleden, 1994. Etnische oorlogen in Joegoslavië. Genocide in Rwanda. Slachtpartijen. Overal bloed. Jan Decorte & Co speelt Bloetwollefduivel, een tot op het bot gefileerde Macbeth. Vol gruwelijkheden. De dan negenjarige Lisa De Boeck als Dekselisa (de heksen) en Sigrid Vinks als Madámbuik (Lady Macbeth): 'Eerst kaptenem hunne kopaf enzettenem opne staak in zijn kamer hij klapten ernochmee'. Dekselisa: 'wassei jem'. Madámbuik: 'Datschoo weerwas intschots wattenkte'. Aan het slot van die voorstelling klinkt harde muziek van Nirvana.

Vijfentwintig jaar later, 2019. Aan het begin van de voorstelling body a.k.a. trekt de mist langzaam op. Met achter zijn geloken ogen zijn met moeite ingehouden moordlust loopt Jan Decorte als de Bloetwollefduivel heen en weer over de speelvloer. Uit de speakers harde muziek van Lingua Ignota (Kristin Hayter). Dan verstilling. In een Oosters aandoend decor bewegen Jan Decorte, Sigrid Vinks en Lisah Adeaga in een trage choreografie. Want vijfentwintig jaar nadat de naam Jan Decorte & Co werd veranderd in Bloet, is het tijd voor rituele reiniging.

Decorte beweegt een flink uit de kluiten gewassen pollepel rustig heen en weer. Als een wierookvat. De bewegingen versnellen, het slingeren wordt agressiever. Dekselisah, de goede heks, grijpt met zachte hand in. Nieuwe rituele bewegingen. Een rituele kruisbewassing. Nog meer rituelen om de laatste restanten moordzucht van de Bloetwollefduivel te bezweren. Het lukt. Decorte gaat in foetushouding op de grond liggen.Tot slot als catharsis Herz und Mund und Tat und Leben, de cantate van Johann Sebastian Bach.

In body a.k.a. zit maar een klein stukje tekst van de voorstelling van vijfentwintig jaar geleden. Gechoreografeerde bewegingen, dans en stiltes komen daarvoor in de plaats. Die zorgvuldig uitgevoerde rituele handelingen en die stiltes maken body a.k.a. tot een weldadige voorstelling, een voorstelling die in een tijd dat bloedvergieten ons elke dag via de media overspoelt, troost geeft, en hoop. 
 
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Bloet