Recensie: Sontag van Frascati Producties/Naomi Velissariou

●●○○○  

SONTAG

FRASCATI PRODUCTIES / NAOMIE VELISSARIOU

Door RiRo, gezien 7 januari 2017

Met Sontag maakt Naomi Velissariou (1984) een wel erg impliciete voorstelling over Susan Sontag (1933-2004). En dat in een juist heel realistisch decor: een kamer met een vloer van visgraatparket, een grote volledig met boeken gevulde boekenkast, een lichtgekleurde bank, een schemerlamp. Als we de zaal in komen, zit Ingrid Wender, die Susan Sontag speelt, al midden in die, door een zwart kader omhulde, kamer in een relaxfauteuil. Ze leest het tweede deel van de dagboeken van André Gide.

Hoewel Susan Sontag ooit in een interview heeft verklaard dat ze haar verhaal weigert in oneliners te verpakken, 'I don't have soundbites', lijkt het wel of Rik van den Bos bij het schrijven van zijn tekst steeds de mogelijkheden heeft gezocht om het personage Sontag juist wel oneliners in de mond te leggen. Meteen al in de tweede scène, het is dan in de kamer van Susan Sontag half drie 's nachts, zegt ze tegen een bevriende recensent: 'Theater is niet gemaakt om te raken. Dat is de taak van de oorlog'. En later komen er soundbites als 'Betekenis vind ik interessanter dan de waarheid'.

'Je hebt een zendmicrofoon', wil ik al bijna gaan roepen tegen Ward Kerremans die de recensent speelt, 'je hoeft dus niet zo te schreeuwen.' Gelukkig doe ik dat niet, want in de loop van de voorstelling blijkt dat stijlmiddel vaker te worden ingezet. Het waarom blijft mij onduidelijk. Ook Tim Schmidt, die de zoon van Sontag speelt, gaat, ondanks de zendmicrofoon, met enige regelmaat in de schreeuwmodus.

Ik heb in mijn boekenkast maar één titel van Susan Sontag staan, en ik weet heel weinig over haar leven. Dat is een behoorlijke handicap bij deze voorstelling. Om te beginnen heeft zowel de recensent als de zoon in Sontag geen naam. Omdat Susan Sontag maar één zoon heeft, kan het niet anders dan om David Rieff gaan. Dat weet ik dan nog net wel. 

Maar omdat er verder alleen maar heel impliciet aan werk en leven van Susan Sontag wordt gerefereerd, tast ik vaak in het duister. Wie de bezoekende recensent is? Geen idee. Over welke verbroken relatie van Susan Sontag het in de volgende scènes gaat? Ook geen idee. Waarom Susan Sontag voortdurend op boze toon spreekt?

Naomi Velissariou speelt zelf ook een rol in haar voorstelling. Als er een feest is waar Susan Sontag wel wordt verwacht, maar niet verschijnt, komt Velissariou in feestkleding en door stroboscopisch licht beschenen te voorschijn met een handmicrofoon. Ze zingzegt haar tekst, stapt halverwege uit het zwarte kader, keert daar niet in terug, maar gaat om het kader heen weer terug de coulissen in.

Hebben Velissariou (concept en regie) en tekstschrijver Van den Bos bewust gekozen voor een zo impliciet mogelijke vertelling? Wordt er bewust houterig geacteerd en bewust hard geschreeuwd? Ik kan hier weinig mee. Sontag van Frascati Producties/Naomi Velissariouis is een voorstelling waar ik (mogelijk door mijn geringe kennis over leven en werk van Susan Sontag) geen raad mee weet.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Frascati Producties