Recensie: Domestica van Valentijn Dhaenens / KVS

●●●○○

 

DOMESTICA

 

VALENTIJN DHAENENS /KVS

Door RiRo, gezien 17 januari 2017

Valentijn Dhaenens maakt nu voorstellingen bij KVS in Brussel. Eerder was hij onder andere te zien in Fight Night van Ontroerend Goed. Het eerste wat ik van hem zag, was DegrotemonD, dat was in 2010. Daarin declameerde hij fragmenten uit 2500 jaar redevoeringen die allemaal te maken hadden met geweld of met onverdraagzaamheid. Die fragmenten lieten zien dat het bij die legendarische speeches voor een niet onbelangrijk deel om retoriek ging. 

Ik ging hierboven even terug naar 2010 omdat er een overeenkomst is tussen de voorstelling van Dhaenens die ik toen zag, DegrotemonD, en de voorstelling van vanavond. Want ook in Domestica gaat het om fragmenten uit verschillende bronnen over een gemeenschappelijk thema.

Het zaallicht gaat uit. Valentijn Dhaenens en Alejandra Theus staan heel rustig voor ons. Om en om nemen ze het woord. Op geruststellende toon vertellen ze dat ze uit elkaar gaan. In goed overleg. Ik druk op de denkbeeldige knop van de zoemer voor me: 'Husbands and Wives van Woody Allen!' Ik weet natuurlijk wel dat ik niet bij een quiz zit, maar bij de voorstelling Domestica.

Toch heb ik vanavond vaker de neiging om op die denkbeeldige knop te drukken. Dhaenens, die als kind getuige was van de ruzies van zijn ouders, speelt in Domestica namelijk samen met Alejandra Theus fragmenten na uit toneelstukken, films, of tv-series, waarin echtparen ruziën. Zonder (zoals in DegrotemonD) aan te geven waaruit zo'n citaat komt. Dat maakt het heel verleidelijk. Johan en iets met 1600 kronen. Scènes uit een huwelijk van Ingmar Bergman? Theus spreekt Dhaenens aan met George. Who's Afraid of Virginia Woolf?. Dhaenens noemt Theus Sue Ellen. Dat moet uit de tv-serie Dallas zijn.

In het decor van de voorstelling onder meer een kerstboom, een doormidden gezaagde sofa, en een grote houten trap. In een van de treden van die trap is een opening gemaakt. Het woord trapgat heeft er een nieuwe betekenis bij: ruimte waar een meisje van twaalf haar benen door kan steken zodat ze comfortabel zittend het klavier een tree daarboven kan bespelen. 

Dat meisje op de trap staat voor alle kinderen die op de trap wachten tot hun ouders ophouden met tegen elkaar tekeer te gaan. Als ze het echt niet langer kan verdragen, speelt ze de eerste noten van een liefdesliedje. Dhaenens en Theus stoppen dan meteen met elkaar de huid vol te schelden en gaan zingen. He Needs Me van Nina Simone bijvoorbeeld. Of Don't Explain van Billy Holiday.

Dhaenens blijft over het algemeen bedaard, zoals de mannen in de nagespeelde fragmenten. Slechts een enkele keer verheft hij zijn stem. Maar Theus, als zijn ruziënde echtgenote uit diezelfde fragmenten, gaat verbaal goed los. Steeds in een andere stijl, met razendsnelle wendingen. 

Hun verbale gevechten beginnen ze in het Vlaams. Maar ze switchen soms plotseling naar het Nederlands of het Antwerps. Een enkele keer zelfs naar het West-Vlaams. Dat is vermakelijk. Maar omdat niet bij elke nieuw fragment ook van taal wordt veranderd, is de relatie tussen het gespeelde fragment en de gehanteerde taal me, ook door het hoge tempo van de voorstelling, niet altijd duidelijk.

Ondanks het toch wel schrijnende thema van de echtelijke ruzie is Domestica van Valentijn Dhaenens/ KVS vooral een heel vermakelijke en onderhoudende voorstelling. Met een uitblinkende Alejandra Theus.

 
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: KVS