●●●●●
887
EX MACHINA / ROBERT LEPAGE
Door RiRo, gezien 16 juni 2017
Als het zaallicht nog aan is, richt Robert Lepage (1957) zich rechtstreeks tot het publiek. Hij wil even iets zeggen voor de voorstelling begint. Achteraf blijkt hij dan al te zijn begonnen. Ruim twee uur zal hij aan het woord blijven met een gemak dat zijn jarenlange ervaring als theatermaker verraadt.
Op een meeslepende manier neemt Lepage ons mee in zijn herinneringen. Staand naast een maquette van het appartementencomplex met huisnummer 887 aan de Murray Avenue in Quebec City waar hij opgroeide, vertelt hij anekdotes over zijn buren en over zijn vader die als taxichauffeur zijn brood verdiende.
Maar herinneringen verlopen niet lineair maar associatief. En persoonlijke en maatschappelijke gebeurtenissen komen daarin door elkaar naar boven. Dus ook de voorstelling heeft zo'n associatieve structuur, waarbij het persoonlijke en het maatschappelijke met elkaar verweven raken vanaf het moment dat Lepage de acties van het Front de Libération du Quebec in zijn verhaal vervlecht.
Rode draad is de poging van Lepage om het drie pagina's lange Speak White uit 1968 van de Quebecse dichter Michèle Lalonde uit zijn hoofd te leren. Speak white was de term die de blanke heersers in Noord-Amerika gebruikten om hun zwarte ondergeschikten te verbieden hun eigen taal te gebruiken. Lalonde zette dat om naar een gedicht waarin de discriminatie van de Franstalige meerderheid door de Engelssprekende minderheid in het Quebec van de zestiger jaren aan de kaak werd gesteld.
Niet alleen de rijkdom van de tekst en de superieure manier waarop Lepage die over het voetlicht brengt maakt 887 tot een memorabele voorstelling. Ook het ogenschijnlijk eenvoudige maar in werkelijkheid complexe decor (Steve Blanchet), waarin met het draaien van een paneel of het openen van een miniatuurdeur de herinneringen van Lepage zichtbaar worden gemaakt, draagt bij aan de magie van de voorstelling. Met daarbovenop ook nog eens het door Félix Fradet-Faguy ontworpen geavanceerde gebruik van live video, footage van televisie en film, én radiografisch bestuurde auto's.
In 887 creëert Lepage ruim twee uur lang de illusie dat we naar een solovoorstelling zitten te kijken. Pas bij het applaus zien we hoeveel technici die betovering mogelijk hebben gemaakt. Het slot, waarbij Lepage in de huid van zijn door hem bewonderde vader kruipt, is van grote schoonheid. Een waardig slot voor een virtuoos, grappig, en ontroerend meesterwerk.
Gezien tijdens HOLLAND FESTIVAL
Geen opmerkingen:
Een reactie posten