●●●○○
DE WETTEN
ITA ENSEMBLE / ELINE ARBO
Door Piet van Kampen, gezien 10 maart 2024
Weer dat cirkelvormige draaiende plateau? Regisseur Eline Arbo en scenograaf Roel Van Berckelaer zeggen voor dat cirkelvormige plateau te hebben gekozen vanuit het idee dat De wetten een trilogie vormt met De jaren en De uren, de twee voorstellingen waarin die draaischijf eerder werd gebruikt: “Omdat het alledrie verhalen zijn over vrouwen die binnen de patriarchale structuur een eigen stem zoeken.”
Het is zeer de vraag of het (beschuldigende) begrip 'patriarchaal' wel hout snijdt. Want het is in De wetten overduidelijk de vrouw, Marie Deniet, die volledig de controle heeft in haar relaties met zes van de zeven mannen. Alleen bij De kunstenaar voelt ze zich, omdat ze verliefd is, gedwongen die controle los te laten.
Ilke Paddenburg als Marie opent de voorstelling met “U luistert. Het is toch uw vak in mijn woorden iets te beluisteren wat ik niet zeg […]” Ze kijkt daarbij een paar seconden naar Thijs van Vuure, naast haar achter zijn muziekinstrumenten, maar daarna naar ons in de zaal. Vanaf dat moment zijn wij de zwijgende psychiater uit het slothoofdstuk van de roman. Die ingreep om de zes andere personages in te kaderen in Marie's slotmonoloog bij De psychiater werkt goed.
Dat geldt ook voor Arbo's keuze om twee van de zeven mannen uit de roman door vrouwelijke acteurs te laten spelen. Daarmee benadrukt ze dat het er bij de zoektocht van Marie naar wie ze is vooral om gaat dat het zeven leermeesters zijn en niet perse zeven mannen.
Toch zijn het naast hoofdrolspeler Ilke Paddenburg (Marie) niet Janni Goslinga (De fysicus) en Chris Nietvelt (De filosoof) maar drie mannelijke acteurs waarvan het spel er wat mij betreft bovenuit stijgt: Jesse Mensah (De epilepticus), Steven Van Watermeulen (De priester) en vooral Eelco Smits (De kunstenaar).
Het is ook pas in de scene met Smits (goed dat hij terug is bij ITA), aan het eind van de voorstelling, dat Paddenburg, omdat haar personage dan de controle loslaat, echt kan laten zien wat een fantastische actrice ze is.
De wetten is een minder geslaagde voorstelling dan De uren en vooral De jaren. Nu ik vanwege de voorstelling De wetten heb herlezen, valt me (weer) op hoe goed die roman is en hoe goed geschreven. In Arbo's bewerking is het mede die goede tekst die de voorstelling de moeite waard maakt.
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: ITA
Geen opmerkingen:
Een reactie posten