Recensie: Moeder van Peeping Tom

●●●●● 

 

MOEDER

 

PEEPING TOM

Door RiRo, gezien 25 november 2016

Moeder, dat op 29 september 2016 in première ging, is de tweede in een trilogie waarvan Vader (2014) de eerste was. De derde, Kinderen, staat voor 2018 gepland. Peeping Tom, met Gabriela Carrizo en Franck Chartier als regisseursduo, maakt danstheater, maar dan wel in een mix met gesproken tekst, live muziek, slapstick en acrobatiek. En nu, in de fantastische voorstelling Moeder, voor het eerst ook met op het toneel live geproduceerd en versterkt geluid.

Dat laatste, waarvoor samenwerking werd gezocht met een Foley artist, is een geniale toevoeging aan het toch al zo rijke arsenaal aan theatrale middelen waarvan Peeping Tom gebruik maakt. Dat live geproduceerde en versterkte geluid wordt in Moeder niet alleen ingezet om de aandacht van de toeschouwer naar situaties en personages te leiden, het speelt ook een sturende rol in de choreografie én het versterkt de emoties van de personages.

In het eerste deel van de trilogie, Vader, kwam een zoon wekelijks gehaast binnen voor een bezoekje aan zijn in een verzorgingstehuis opgenomen seniele vader. Aan het eind van die voorstelling is de zoon ook een 'vader' geworden, ook iemand die verzorgd moet worden. Vader was een voorstelling over het op weg zijn naar de dood, een heel goede voorstelling overigens. Het nog betere Moeder begint juist met de laatste rochels van een stervende. Vanuit het rouwen om de dood van die gestorven moeder komen vervolgens op allerlei fascinerende en verrassende manieren ook andere aspecten van vrouw zijn en moeder zijn aan de orde. Gevoelens en emoties zijn daarbij, meer dan gebeurtenissen, het uitgangspunt.

Zoals altijd bij Peeping Tom is het decor hyperrealistisch. Deze keer is het een museum. In dat decor wordt, soms realistisch, soms surrealistisch, maar meestal met een combinatie daarvan, elke levensfase van 'de moeder' verbeeld. Wat Moeder zo overdonderend goed maakt, is vooral de manier waarop bij al die levensfases live muziek en live geluiden steeds zowel initiërend als versterkend zijn.

'It's a sad day today', zijn de eerste woorden in de voorstelling. En hoewel gemis, verlies en verdriet vaak terugkomen, wordt de voorstelling nooit larmoyant. Vooral omdat elke scène uiteindelijk absurdistisch wordt, steeds wordt met macabere humor en groteske overdrijving het pijnlijke en het schrijnende verzacht.

Een kleine greep: Na de dood van haar moeder wil een vrouw zich, in een dans, op de vloer van het podium verdrinken, het geluid van het water wordt achter het glas van een opnamestudio/kraamkamer live gemaakt en door de technici verstrekt. Een overrompelende scène is dat. Een moeizame bevalling culmineert verrassend in een live gezongen lied (Cry Baby van Janis Joplin). Een koffiemachine met een navelstreng overlijdt.

Nog een paar voorbeelden: Verdrietige ouders vieren de verjaardag van hun dochter van zeven, die nog steeds in een couveuse ligt, een aangrijpend beeld dat, zo blijkt, later nog absurder wordt. Met in haar armen haar baby, maakt een voormalige Braziliaanse Olympische turnster salto's voorover. En dat is dan nog maar één van de vele ongelooflijke staaltjes acrobatiek in deze voorstelling. Een poetsvrouw dweilt het bloed op dat uit de afbeelding van een hart gutst, en blijft gutsen.

Vader, waarvoor Franck Chartier de hoofdverantwoordelijke was (Cabriela Carizzo assisteerde) had weliswaar een duidelijkere verhaallijn dan Moeder, dat associatiever is. Toch vind ik deze tweede voorstelling in de trilogie, nu met Carizzo als regisseur en Chartier als haar assistent, nog beter dan de eerste. Want juist dat associatieve vormt de basis voor het meesterwerk dat Moeder van Peeping Tom is geworden.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Peeping Tom