Recensie: The Forbidden Zone van Salzburger Festspiele & Schaubühne am Lehniner Platz / Katie Mitchell

●●○○○  

 

THE FORBIDDEN ZONE

 

SALZBURGER FESTSPIELE & SCHAUBUHNE AM LEHNINER PLATZ / KATIE MITCHELL


Door RiRo, gezien 12 februari 2015

Vooraan op het podium een getrouwe replica van een metrotrein uit Chicago van 1945 die het zicht belemmert op het spel van de acteurs in de scènes daarachter. Boven de trein een scherm waarop het publiek de scènes kan zien die op dat moment worden gespeeld.

Om de voorstelling te volgen zijn we dus gedwongen om bijna voortdurend naar dat scherm te staren. En alles wat daaromheen gebeurt te negeren. Dat verdom ik. Ik zit in een theater. Niet in een bioscoop. Dus ik kijk gefascineerd naar de, in het zwart geklede, cameramensen die, in een uiterst nauwkeurige choreografie, geluidloos, maar duidelijk zichtbaar, over het podium bewegen.

Als een regisseur wil dat ik, uit wat er op het podium te zien is, díe scène kies die in haar ogen cruciaal is voor het verhaal, zal ze de focus daarnaartoe moeten leiden. Mitchell doet dat door een close-up te tonen op het scherm. Ik vind dat een theatraal nogal armoedige methode.

Zo zien we een close-up van de inhoud van het tasje van een jonge vrouw, een laborante, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog: een IJzeren Kruis, een oude foto. De boodschap is dat dit de kleindochter is van de man die in de Eerste Wereldoorlog aan de ontwikkeling van chloorgas werkte. Wat later een close-up van de voorpagina van een Amerikaanse krant met als kop 'The Third World War'. De boodschap van de regisseur: Ik trek wat ik te zeggen heb over vrouwen en oorlog door naar de toekomst.

The Forbidden Zone is in een aantal opzichten een perfecte voorstelling. Helaas.

De twee belangrijkste personages, de twee vrouwen, zijn perfect, want ze deugen heel erg. In tegenstelling tot de mannen. Samen met het hyperrealistische decor, en het tot in de finesse georchestreerde camerawerk, leidt dat tot een perfecte, maar steriele voorstelling.

Gavrilo Princip van De Warme Winkel bijvoorbeeld was onder andere zo'n goede voorstelling omdat met behulp van live film op een perfecte manier juist het imperfecte werd getoond. Omdat met behulp van filmbeelden het gebruik van ogenschijnlijk niet bij elkaar passende stijlmiddelen werd uitvergroot. In Wassa van de Münchner Kammerspiele, dat te zien was in Brandstichter van twee jaar geleden, werden filmbeelden gebruikt om de toeschouwer te focussen op opzettelijk over the top geperfectioneerde details in het decor.

In die twee voorstellingen, hoe verschillend ook, voegde live film dus iets toe aan wat ondertussen wel een theatervoorstelling bleef, en ging het, net als in de meeste andere voorstellingen waarin live film werd gebruikt, om de 'zichtbare' combinatie van live acteren en de geprojecteerde beelden daarvan.

In The Forbidden Zone is dat anders. Hier is de toeschouwer bijna volledig afhankelijk van het scherm. Het acteren vindt voor een belangrijk deel in het verborgene plaats, op voor het publiek niet of nauwelijks zichtbare delen van het podium. In feite is The Forbidden Zone dus gewoon film. Met als extra aspect de onmiddellijkheid ervan op het toneel. Technisch is dat natuurlijk een topprestatie. Heel knap. Maar voor heel knap kom ik niet naar de schouwburg.

Gezien in het kader van Brandstichter 2015 in de Rabozaal van Stadsschouwburg Amsterdam.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten