●●●●○
DE REVISOR
HET NATIONALE TONEEL / THEU BOERMANS
Door RiRo, gezien 16 januari 2016
'Ongevaarlijke poppenkast' lees ik in een al verschenen recensie.
Ongevaarlijk? Voorstellingen waar bijna niemand naar komt kijken, die
zijn ongevaarlijk. Maar als De Revisor nou eens een
publiekslieveling zou blijken te zijn? En een breed publiek zou
bereiken? Dan lijkt het me niet zo erg dat de incrowd niet zo
gecharmeerd is van de musical-aanpak van regisseur Theu Boermans.
Want het is een voorstelling waar wel degelijk voldoende scherpe
kantjes aan zitten.
Het lukt me om in de trein naar Den Haag De Revisor, Comedie in
vijf bedrijven van N.W. Gogolj (in de vertaling uit 1908 van
Josine C. Termaat) uit te lezen. Wat me daarom opvalt is hoe dicht Boermans met zijn bewerking (en Maaike van
Rijn met haar vertaling) bij de oorspronkelijke tekst en bij de
oorspronkelijke structuur van Gogol's stuk uit 1836 blijft. En het
desondanks uiterst actueel weet te maken. Met bijvoorbeeld de
Syrische vluchteling Osman, heel mooi gespeeld door Mark Rietman, als
de facto de assistent van de revisor (in plaats van dienaar Osiep).
In een provincieplaats gaat het gerucht dat de revisor, een
overheidscontroleur, zich incognito in een plaatselijk hotel bevindt.
De burgemeester (Stefan de Walle) en de wethouders (die daarnaast ook
onderwijsinspecteur, ondernemer, of directeur van een kliniek zijn)
raken in paniek. Alles wat niet door de beugel kan, moet onmiddellijk
worden toegedekt. Daarnaast zal de revisor met de nodige
smeermiddelen moeten worden bewerkt. Later blijkt dat het niet om
de revisor maar om een berooide theatermaker uit Den Haag
(oorspronkelijk een schrijver uit Sint-Petersburg) gaat. Ingrediënten
voor een kluchtige komedie dus.
Boermans kadert het verhaal door een van de dochters van de
burgemeester (Hannah Hoekstra) met poppen het kerstverhaal te laten naspelen. En
geeft, vooral voor het komische effect, de
secretaris van de burgemeester (Bram Suijker) een becommentariërende rol. Ook die twee ingrepen
werken. Maar vooral het steeds weer toespitsen op de manier waarop er
nu in Nederland met vluchtelingen wordt omgegaan, maakt De revisor
tot een relevante voorstelling. Wat minder blij ben ik met Boermans'
idee om het gemeentebestuur de amateurvoorstelling De ark van
Noach te laten repeteren. Dat wordt, zeker na de pauze, wel heel
erg koddig.
En dan, toch wel verrassend, de acteurs beginnen met enige regelmaat
te zingen. In de stijl van de musicals. Een parodie? Ja. Maar erg
goed uitgevoerd. Voor de pauze komt dat tot een voortijdig hoogtepunt
met een persiflage van The Passion. Op de grens waar parodie
en kitsch elkaar raken, dat wel. Maar het kan nog net.
Na de pauze is wat de vorm betreft de verrassing er natuurlijk af.
Ook is de afwikkeling van het stuk wat minder boeiend dan
de ontwikkelingen in het eerste deel. En De ark van Noach is voor
mij nu toch echt te veel van het goede. Daarbij komt ook nog dat
Joris Smit, als de revisor, de komedie meer dan voor de pauze moet dragen. En dat gaat
Smit minder goed af dan Stefan de Walle die dat voor de pauze voor een groot deel doet.
Ervaren acteurs als De Walle, maar ook Antoinette Jelgersma, Jaap
Spijkers en Jappe Claes, lijken het vak komediespelen beter te
beheersen dan de nog jonge Joris Smit. Hoewel het sublieme spel van Bram
Suijker het tegendeel lijkt te bewijzen.
Kortom. De revisor is een voorstelling die tot de pauze alles
heeft wat nodig is voor succes bij een groot publiek. Maar die me na de
pauze wat minder kan bekoren.
Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Het Nationale Toneel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten