●●●●○
EEN POPPENHUIS
MAREN BJORSETH
Door RiRo, gezien 17 mei 2013
Mooi die houten constructie als
speelvloer. Muziekdoos en vogelkooi tegelijk. Nora precies in het
midden draaiend en kirrend. Inventief hoe de vier hoeken van dat
vierkant daarna op allerlei manieren worden gebruikt. Gedurfd ook dat regisseur Maren
Bjørseth
en scenograaf Marjolijn Brouwer zo'n dwingende vorm
kiezen. Om daarmee niet alleen een krachtig beeld te creëren, maar
zich ook inhoudelijk vast te leggen in een metafoor. Ik ben er
behoorlijk van onder de indruk. Want het levert een prachtige
voorstelling op. Waarin ook nog eens overtuigend wordt geacteerd.
Omdat ik het stuk het afgelopen half
jaar drie keer zag, is het natuurlijk onvermijdelijk dat ik ga
vergelijken. En dan vooral kijk naar hoe de drie regisseurs het
aanpakken vanaf het moment dat Nora en haar man voor het eerst, en
voor het laatst, een echt gesprek hebben.
Groningen, een maand geleden, Crashtest
Ibsen 1- Nora door regisseur Sarah Moeremans. Een van de
opvallendste inhoudelijke ingrepen is dat Nora na acht jaar huwelijk
niet man en kinderen in de steek laat, zoals ze al sinds 1879 doet,
maar dat ze haar man eruit gooit.
Amsterdam, een half jaar geleden, de
Nora van Thibaud Delpeut,
met Halina Reijn in de hoofdrol. Geen ingrijpende actualiseringen in
die voorstelling. Wel wordt er heel goed geacteerd. Heel spannend hoe
Nora niet twee keer, zoals in Ibsen's tekst, maar wel zes, zeven keer
moet zeggen 'Ga daar even zitten' voordat haar man Torvald het
vermoeden begint te krijgen dat de rollen zijn omgedraaid.
En
dan nu in Haarlem de met de Ton Lutz Award bekroonde
afstudeervoorstelling Een
Poppenhuis van Maren
Bjørseth. De zin 'Ga
daar even zitten' komt er niet in voor. Nora, tot dan toe voortdurend
aanwezig op de vierkante speelvloer, verkleedt zich na het feest,
stapt uit de kooi, en loopt richting coulissen. Halverwege blijft ze
staan. Aan de plotselinge rust in haar tot dan toe groteske mimiek
ziet Torvald, en zien wij, dat haar vertrek definitief is.
Opvallend
in de versie van Maren Bjørseth
is hoe Nora reageert op
Torvald's verdediging dat hij heel ver wil gaan, maar natuurlijk niet
zover dat hij zijn eer opoffert voor degene van wie hij houdt.
Koeltjes antwoordt Nora: 'Dat hebben honderdduizenden mensen gedaan'.
Even denk ik dat ik het niet goed heb verstaan. Dat ook deze Nora
gewoon 'honderdduizenden vrouwen' zegt, zoals honderden Nora's dat
voor haar deden. Maar nee, ze zegt wel degelijk 'mensen' en niet
'vrouwen'. Heel verrassend.
Een gedurfde vorm en een verrassende
ingreep. Van een regisseur die op zo'n manier haar visitekaartje
afgeeft, kunnen we nog heel wat mooie dingen verwachten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten