Minirecensie: Ik ben hier niet om vrienden te maken van L’Amour Toujours

 

●●●●○

 

IK BEN HIER NIET OM VRIENDEN TE MAKEN

 

L'AMOUR TOUJOURS 

 

Door Piet van Kampen, gezien 15 oktober 2025

Mijn eerste kennismaking met L’Amour Toujours (Leon Brill en Lilou Dekker) is me goed bevallen. Ik vind het wat te vroeg om het al te hebben over vrienden voor het leven, maar ik ben nu al wel nieuwsgierig naar hun volgende voorstelling. 

In zo'n anderhalf uur belichten Brill (1988) en Dekker (1992) het thema vriendschap, van het eerste contact van een baby tot de laatste snik. Er zit een heerlijk ritme in de tekst, die in de monologen vaak heel poëtisch is. De dialogen zijn scherp en komisch tegelijk. 

Slim om met opgenomen geluidsfragmenten van kinderen en ouderen een inkijkje te geven in hoe er in die leeftijdsgroepen over vriendschap wordt gedacht.  

Dertigers (en wie dertigers zijn geweest) zullen veel herkennen in deze onderhoudende, geestige voorstelling. Ik heb me geen moment verveeld.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: L'Amour Toujours

Recensie: Ik ben de wind van Inonge Jante Stekelenburg

 

●●●○○

 

IK BEN DE WIND 

 

INONGE JANTE STEKELENBURG

 

Door Piet van Kampen, gezien 24 september 2025

'Ik ben de wind' is een minimalistisch miniatuurtje van ongeveer drie kwartier van de Noorse schrijver Jon Fosse (vertaald door Maaike van Rijn) over de ontoereikendheid van taal bij het balanceren tussen leven en niet meer willen. 

‘Ik was het niet van plan. Ik deed het gewoon’, zegt de een. ‘Je deed het gewoon’, zegt de ander. ‘Ja’, zegt de een. Zo begint het. En dan kijken we terug. Birsu Tamer (de een), staat in eerste instantie met haar gezicht naar ons toe, maker Inonge Jante Stekelenburg (de ander), met haar rug naar ons, tegenover haar.  

Stekelenburg heeft de nauwkeurige opbouw van Fosse's stuk nauwgezet gevolgd, met steeds precies de goede lengte van de voor de compositie essentiële pauzes. Het wankele houten vlot waarop de twee acteurs staan is een goed gevonden metafoor voor de evenwichtsoefening die we leven noemen.  

Jammer van dat draaiende licht dat een vuurtoren verbeeldt. Het is niet nodig, het woord staat al een aantal keer in de dialoog en dat is voldoende.

Minirecensie: A Clever Way into the Heart van Silke van Kamp

 

●●○○○

A CLEVER WAY INTO THE HEART

SILKE KAMP

 

Door Piet van Kampen, gezien 26 juli 2025, geplaatst 25 september 2025

Silke Kamp, regisseur en theatermaker, schreef een essay. Voor de theatrale lezing van dat bekroonde essay (Lucian T. Armozatia Award 2025) door Lisa Verbelen kortte Kamp haar tekst ietsje in en verbond er een dubieuze publiciteitsstunt aan.  

De theatrale lezing is een door Verbelen uitstekend voorgedragen toelichting op het werk van de fascinerende Italiaanse kunstenaar Maurizio Cattelan. Interessant. Maar niet veel meer dan dat.  

Lisa Verbelen won in 2019 de RiRoToneelschrijfprijs voor haar solovoorstelling ALL. De jury bestond dat jaar uit Sadik Akyol, Vera Colina en Elly Janssens.

Minirecensie: Everybody is always six handshakes away from Paris Hilton's coke dealer van Tijn Hoekzema & Megan de Kruijf / Laura De Geest

●●●●○

 

EVERYBODY IS ALWAYS SIX HANDSHAKES AWAY FROM PARIS HILTON'S COKE DEALER

 

TIJN HOEKZEMA & MEGAN DE KRUIJF / LAURA DE GEEST 

 

Door Piet van Kampen, gezien 9 september 2025

Mano en Sunny zitten op een bankje en wachten op Chris. Voordat ze aan het woord komen, horen we eerst via een voice-over een paar zinnen over de schepping. Dat roept het vermoeden op dat Mano (god is met ons) en Chris niet zomaar namen zijn.

Mano (Tijn Hoekzema) wil, net als Paris Hilton, iconisch worden, en schrikt er dan ook van als hij in zijn dromen traditioneel blijkt te zijn. Sunny (Megan de Kruijf) twijfelt in tegenstelling tot Mano aan de komst van Chris.

Dat messianistische en die tegenstelling tussen Mano en Sunny zijn maar twee van de vele lagen van deze geweldig goede tekst (van Hoekzema en De Kruijf). Een tekst vol talige grappen, die tegelijkertijd absurdistisch en filosofisch is. Heerlijk!

GEZIEN TIJDENS AMSTERDAM FRINGE FESTIVAL

 

RiRo's Topvijf van het seizoen 2024-2025

 

RIRO'S TOPVIJF VAN HET SEIZOEN 2024-2025

Door Piet van Kampen, 4 juli 2025 

Van de voorstellingen die ik dit seizoen zag, maakten deze de meeste indruk:

1. De Sitcom van DE HOE

2. Lof der zotheid van De Veenfabriek / Joeri Vos 

3. Antigone van Het Nationale Theater / Nina Spijkers

4. Werken en dagen van FC Bergman / Toneelhuis 

5. Revolutionary Road van tgSTAN en De Roovers

Recensie: EXTRA LIFE van Gisèle Vienne

 

●●●●○

 

EXTRA LIFE

 

GISÈLE VIENNE 

 

Door Piet van Kampen, gezien 29 juni 2025

Net als in haar eerdere werk zet Vienne ook nu weer muziek, gebruik van ruimte, choreografie en acteren en dansen in slow motion in om in dit geval de mentale veranderingen en de heling van onverwerkte, deels verborgen trauma's te laten zien. Tekst speelt bij Vienne een minder belangrijke rol. Nieuw is hoe Vienne met een combinatie van laserlicht (en klassiek licht) en rook 'muren' creëert waarin een getraumatiseerde broer en zus gevangen zitten.

Broer en zus hebben elkaar jaren niet gezien. Na een feestje, twintig jaar na een familietragedie, zien ze elkaar weer. Beiden zijn als kind misbruikt door hun grootvader en daardoor van elkaar gescheiden geraakt. Lichaamstaal van actrice Adèle Haenel en twee dansers, muziek en licht vertellen wat het effect daarvan was. In beeld en geluid neemt Vienne ons mee naar wat de twee zich herinneren, naar de manier waarop ze ermee zijn omgegaan én naar een gefantaseerde toekomst, met beeldtaal uit onder meer Minecraft en Breath of the Wild.  

In L'Étang, dat in 2021 op het Holland Festival te zien was, gebruikte Vienne zeven poppen. Nu één, een pop die papi (de opa) voorstelt. Toen in L'Étang was dat functioneel. Nu vind ik het gebruik van een pop een beetje gezocht. Een klein puntje van kritiek dus. Te klein om wat af te dingen aan het feit dat EXTRA LIFE een heel boeiende, heel goede voorstelling is.

Wendy Lubberding noemt EXTRA LIFE in haar recensie in Het Parool 'audiovisuele poëzie'. Ik wou dat ik die omschrijving had bedacht. Trouwens, ik vind die recensie sowieso heel informatief en heel goed. Klik hier voor de recensie van Wendy Lubberding.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Gisèle Vienne

GEZIEN TIJDENS HOLLAND FESTIVAL

  

Recensie: Alledaags Verlies - The Slow Accumilation of Ordinary Losses van DE HOE en Lineke Rijxman

 

●●●●○

 

ALLEDAAGS VERLIES - THE SLOW ACCUMILATION OF ORDINARY LOSSES

 

DE HOE EN LINEKE RIJXMAN 

 

Door Piet van Kampen, gezien 21 juni 2025

Alledaags Verlies begint met vooruitkijken naar het moment waarop we niet meer op namen kunnen komen van mensen waarvan we weten dat we ze kennen, niet meer de woorden uit onze herinnering naar boven kunnen halen waarvan we zeker weten dat ze daar opgeslagen zijn, het moment waarop we op zoek gaan naar de verloren tijd.

'Hoe erg zou het zijn als dit de laatste keer was?, vraagt Rineke Rijxman daarna, zonder te expliciteren wat ze met dat 'dit' bedoelt. De laatste keer dat ze samen een voorstelling maken? Deels filosoferend, deels anekdotisch terugkijkend, vragen Rineke Rijxman en Willem de Wolf, beiden zestigers inmiddels, zich vervolgens af of vroeger alles beter was. Hoe ze over vijftien jaar zullen terugkijken naar hoe ze nu zijn, zoals ze nu terugkijken op hoe ze vijftien jaar geleden waren. 

De Wolf is vooral in zijn element bij vragen als 'Is melancholie links?' Rijxman is iets terughoudender, corrigeert hem soms liefdevol. Wat de vraag bij De Wolf oproept of er wat is gebeurd, toen in die taxi na een voorstelling. En of ze daar beiden dezelfde herinnering aan hebben. 

Hoe erg is het dat zondag 22 juni 2025 de laatste keer is dat Alledaags Verlies in Nederland te zien is? Niet zo heel erg als je het, zoals ik, nog net op tijd hebt gezien.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: DE HOE

Theaterverhaal: No Change or freedom is a psycho-kinetic skill van DD Dorvillier / Human future dance corps

 

NO CHANGE OR FREEDOM IS A PSYCHO-KINETIC SKILL

DD DORVILLIER / HUMAN FUTURE DANCE CORPS

 

Door Piet van Kampen, gezien 17 juni 2025

Ik verval in een oude gewoonte, zoek herkenningspunten, wil betekenissen vinden. Het lukt me gelukkig snel om daar mee te stoppen, ik laat wat DD Dorvillier aan het doen is op de witte vloer met de microfoons en de kabels gewoon op me af komen. Soms heb ik even een terugval, ik plak er toch een etiket op: ruzie met een emmer, ruzie met een spijkerbroek. De tweede vrouw, Elizabeth Ward, ligt op haar zij, met haar rug naar het publiek. 

In Zaal 1 van Frascati in Amsterdam is het dikke gordijn rechts (cour voor de mensen die voor theater hebben doorgeleerd) normaal gesproken tijdens een voorstelling dicht. De deur van het theatercafé is dan niet te zien. Dat gordijn blijft bij No Change de hele voorstelling open. Als Elizabeth Ward eindelijk ook in actie komt, opent ze ook de geluiddempende deur en de schuifdeur, de cafégeluiden komen de voorstelling in. Interessant. 

Daarna gaat Ward op de voer liggen, op haar buik, met onder zich een microfoon. Ze maakt met haar onderlichaam langzame ritmische bewegingen van links naar rechts. Het geluid dat daardoor ontstaat, doet denken aan een hartslag, een rustige hartslag, een niks aan de hand hartslag. DD is ondertussen ingewikkeld in de weer met een andere microfoon en met de standaard en de kabel daarvan. 

In de voorstelling wordt niet gesproken, ook niet echt gedanst. Ik kijk, het is interessant genoeg om te blijven kijken. Maar ik kan er geen overkoepelend idee in ontdekken.

GEZIEN TIJDENS HOLLAND FESTIVAL

 

Recensie: Bérénice van Romeo Castellucci en Isabelle Huppert

 

●●●●○

 

BÉRÉNICE

 

ROMEO CASTELLUCCI & ISABELLE HUPPERT 

 

Door Piet van Kampen, gezien 13 juni 2025

De voorstelling is gebaseerd op de tekst van Racine uit 1670. Maar de inhoud van die tekst – een niet zo bijzonder verhaal over een liefde - is niet wat Bérénice in Castellucci's regie zo bijzonder maakt. De vorm wel. De versmaat en het rijm worden in de perfecte dictie en de gelukkigmakende prosodie van actrice Isabelle Huppert een feest voor het oor.

Zoals je kon verwachten bij Castellucci zijn de enscenering en de choreografie ook om van te smullen. Met als hoogtepunten het zwart-wit duet van Titus en Antiochus en de traag bewegende naakte lichamen van de twaalf Romeinse senatoren (ik moest daarbij aan Angélica Liddell denken). Daaronder, als basis waarop de voorstelling rust, de soundscape (van Scott Gibbons), waarin op een haast monotone 'grijze' ondertoon verrassende elementen als een stuiterende basketbal te horen zijn.  

Aan het eind van de voorstelling roept Isabelle Huppert een aantal keer, steeds harder 'Ne me regardez pas!' Ze heeft ons op een indrukwekkende manier in de ziel van Bérénice laten kijken, maar nu, op het hoogtepunt van haar wanhoop, verdraagt ze dat niet meer.

GEZIEN TIJDENS HOLLAND FESTIVAL

Theaterverhaal: Anna Karènina van Teatre Nacional de Catalunya / Carme Portaceli

 

ANNA KARENINA  

TEATRE NATIONAL DE CATALUNYA / CARME PORTACELI

 

Door Piet van Kampen, gezien 30 mei 2025

Was naar Anna Karènina van Teatre Nacional de Catalunya / Carme Portaceli. Ik wilde even controleren of de reacties op de recensie van Kester Freriks op Theaterkrant hout snijden.

Dat doen ze, het is inderdaad zoals Alex in zijn reactie in iets hardere bewoordingen zegt, heel oubollig toneel, het acteren is bij lange na niet van het niveau en de gelaagdheid die we in Nederland en Vlaanderen gewend zijn. Ik had aan drie kwartier genoeg om dat vast te stellen.

De vraag van Gerard Soetelief op Theaterkrant waarom ITA ons deze voorstelling in godsnaam voorschotelt, lijkt me dan ook zeker gerechtvaardigd.

Zijn de programmeurs van ITA naar Barcelona gegaan om Anne Karènina te zien? Of vonden ze, net als ik, Bovary, die Carme Portaceli bij KVS Brussel regisseerde, zo subliem, dat ze een nieuwe voorstelling van haar ongezien boekten?

Het zou ook nog kunnen dat we hier te maken hebben met een deal à la Trump. Als jullie Giovanni's Room van Eline Arbo drie keer bij jullie programmeren, halen wij Anna Karènina twee avonden naar Amsterdam.

Anna Karènina was op 29 en 30 mei 2025 te zien in Amsterdam, Giovanni's Room is op 20, 21 en 22 maart 2026 te zien in Barcelona.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Teatre Nacional de Catalunya