Recesie: Zus van mijn zus van Via Rudolphi Producties / Belle van Heerikhuizen

●●●●○

 

ZUS VAN MIJN ZUS

 

VIA RUDOLPHI / BELLE VAN HEERIKHUIZEN

 

Door Piet van Kampen, gezien 25 maart 2023

De voorstelling Zus van mijn zus heeft een bijzondere ontstaansgeschiedenis. Ariane Schluter (1966) en Marisa van Eyle (1964) zaten bij elkaar op de toneelschool, maar stonden nooit samen op de planken. Vier jaar geleden besloten de twee actrices dat daar maar eens verandering in moest komen.

Schluter en Van Eyle wilden een voorstelling over familie en vroegen Peer Wittenbols (1965), die ze ook al sinds hun toneelschooltijd kennen, om een tekst te schrijven. Het werd een tekst over zussen. Vervolgens kozen ze bewust een jongere regisseur, Belle van Heerikhuizen (1992). Mede door corona ging Zus van mijn zus pas nu in première.

De scenografie (van Ruben Wijnstok) heeft veel weg van een strand met golfbrekers, ideaal om tijdens een wandeling met je zus herinneringen op te halen. Maar er is niet heel veel fantasie voor nodig om er ook het kerkhof in te zien waar de zussen moeten beslissen of ze de grafrechten van hun op anderhalfjarige leeftijd gestorven zusje Koosje al dan niet zullen verlengen.

De voorstelling springt soms vijftig jaar terug in de tijd en kijkt ook een enkele keer vooruit. Van een kinderlijke spiritistische seance om Koosje op te roepen naar de mogelijke grafredes op elkaars uitvaart. Maar in het overgrote deel van Zus van mijn zus becommentariëren twee zussen van in de vijftig op een lichtvoetige manier de dood en ander bij het leven horend verlies.

De zeggingskracht van de lichaamstaal van Ariane Schluter is misschien net ietsje sterker dan die van Marisa van Eyle, maar het acteren van beiden is gewoon van hoog niveau. Toch is Zus van mijn zus vooral een heel goede voorstelling door wat er aan de basis ligt: de meesterlijk geschreven beeldende toneeltekst van Peer Wittenbols.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Via Rudolphi

 

Recensie: Twomenshow van Dood Paard

●●●●○

 

TWOMENSHOW

 

DOOD PAARD

 

Door Piet van Kampen, gezien 17 maart 2023

Als opwarmertje voor de twomenshow worden de tenen van het publiek hardhandig gekromd. Van een deel van het publiek toch. Van mij in ieder geval. Want de persiflage op stand-upcomedy waarmee de Twomenshow opent is bijna ondraaglijk. 

Bakker en Heijdenrijk buigen in Twomenshow het concept stand-up als onemanshow om naar een stand-up voor twee. En daarin halen ze het genre stand-upcomedy op een niet mis te verstane manier onderuit.

Het is een voorstelling die het - meer dan bijvoorbeeld repertoiretoneel - moet hebben van verrassingen. Om niet teveel weg te geven, blijf ik daarom hier maar veilig aan de cryptische kant.

Later in de voorstelling komen Kuno Bakker en Jorn Heijdenrijk terug op het tenenkrommende  begin. Ze besluiten om wat was niet te reduceren tot één woord. Wat was blijft wat was. Ze nemen ruim de tijd om het begrip grap te definiëren. Waarna een dialoog volgt die behoorlijk escaleert. Aangifte bij het dichtstbijzijnde politiebureau ligt dan ook meer dan voor de hand. Een taak die de uitblinkende Jorn Heijdenrijk met veel geduld op zich neemt.

Heijdenrijk zorgt ook voor het hoogtepunt van de voorstelling met de getrouwe weergave van het diepgaande gesprek dat hij had met een in zijn huis verblijvende mot. Waarna je je afvraagt hoe het in godsnaam mogelijk is dat nooit eerder iemand echt verbinding heeft gezocht met motten.

Kuno Bakker, die de moed had de voorstelling te openen met een bijna ondraaglijke parodie, toont aan het eind van Twomenshow misschien nog wel meer moed met een persoonlijk en oprecht verhaal over grensoverschrijding.

Net als eerdere voorstellingen waarin Bakker en Heijdenrijk samenwerkten, is ook Twomenshow weer een voorstelling waarin ze het publiek op een zowel hilarische als intelligente manier meenemen in hun analyses, in dit geval in de deconstructie van stand-upcomedy. Een aanrader, ook voor de liefhebbers van dat genre.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Dood Paard

Recensie: BOG.2, een nieuwe poging het leven te herstructureren van BOG

 

●●○○○

 

BOG.2, EEN NIEUWE POGING HET LEVEN TE HERSTRUCTUREREN

BOG

 

Door Piet van Kampen, gezien 16 maart 2023

Tien jaar geleden maakten Judith de Joode, Benjamin Moen, Sanne Vanderbruggen en Lisa Verbelen een voorstelling over hoe vier mid-wintigers naar het leven kijken. Tien jaar later, nu als dertigers, nemen ze hun eigen levens weer als uitgangspunt.

Het idee, het plan, de illusie is dat je met het kijken naar wat je zelf hebt meegemaakt en zelf hebt ervaren iets interessants zou kunnen zeggen over het leven in het algemeen.

Iemand gaat met een vliegtuig, verwondt zich met een mes, probeert haar kind sokken aan te trekken, eet nootjes, voelt iets voor iemand, wordt aangerand, haalt een boek uit de boekenkast, masturbeert, zet een bloem in de wei, heeft liefdevolle seks, is getuige van geweld, zet een fiets op slot, bevalt, haalt adem.

Voor iedereen in de zaal is er wel het een en ander te herkennen in wat de vier acteurs naar voren brengen. Maar met uitzondering van Lisa Verbelen geven de leden van BOG met hun manier van vertellen zo goed als niets extra's aan hun verhalen.

Omdat de vorm van BOG.2 uiterst elementair is - geen rekwisieten, nauwelijks bewegingen, geen interacties tussen de acteurs - moet de voorstelling het bijna uitsluitend van de inhoud hebben. Dan duikt onvermijdelijk de vraag op naar de urgentie. Ik heb die niet gezien.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: BOG

Recensie: Holy Shit van De Nwe Tijd / Suzanne Grotenhuis

●●●●○

 

HOLY SHIT

 

DE NWE TIJD / SUZANNE GROTENHUIS

 

Door Piet van Kampen, gezien 1 maart 2023

Als Suzanne Grotenhuis af en toe uit haar verhaal stapt, is dat niet een van cabaretiers geleend trucje, in Holy Shit voegen ogenschijnlijke zijpaden steeds iets wezenlijks toe en verduidelijken ze de kern van wat ze wil zeggen.

In een solovoorstelling waarin het draait om serieuze black-outs en de noodkreet 'iemand moet me helpen' zijn uitstapjes naar een verpieterd vetplantje of een filmpje over een aangereden ezel nodig om het luchtig genoeg te houden.

Holy Shit is een heel persoonlijke voorstelling over verlies en mentale problemen, een heel moedige voorstelling ook, waarin verdriet en pijn toch nergens larmoyant worden. Ook door de lichte toets van humor die Grotenhuis steeds precies op tijd aanbrengt.

Grotenhuis blijft niet steken bij het 'iemand moet me helpen'. In de loop van de voorstelling verschuift de focus steeds meer naar wat er gebeurt als ze wel voorzichtig om hulp vraagt. En ze bekritiseert de dan vaak gebruikte dooddoeners als 'waar een wil is, is een weg'. Van haar mentor, haar oma, leert ze gelukkig wel iets waar ze wat aan heeft, namelijk dat 'alleen vanuit leegte iets nieuws kan ontstaan'.

Ook zulke goedbedoelde maar nutteloze en soms beledigende hulp relativeert ze dan vaak weer. Bijvoorbeeld als ze opmerkt dat het heel goed zou kunnen dat haar mentor met wat haar kleindochter als wijze raad opvatte, op een woonwinkelcentrum in haar woonplaats Tilburg doelde. 

Of als ze tegen het einde van de voorstelling vertelt dat ze de afsluitende sessie bij een therapeut die haar een wedergeboorte had beloofd, miste omdat haar fiets was gestolen, en daarbij uitweidt over twee in dezelfde maand eerder gestolen fietsen.

Waardoor ik me, of ze dat nou heeft bedoeld of niet, vanavond tijdens de Nederlandse première onderdeel voel van een collectieve therapeut die door een gemeend applaus alsnog voor die wedergeboorte probeert te zorgen.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: De Nwe Tijd

 

Minirecensie: Die Jungfrau von Orleans van Nationaaltheater Mannheim / Ewelina Marciniak

 

●○○○○

DIE JUNGFRAU VON ORLEANS

 

NATIONAALTHEATER MANNHEIM / EWELINA MARCINIAC

 

Door Piet van Kampen, gezien 3 maart 2023

Natuurlijk, zowel historisch, als religieus als literair is Jeanne d'Arc een construct van mannen. En natuurlijk is het een goed idee om Schillers romantische komedie Die Jungfrau von Orleans uit 1801 te deconstrueren en te feminiseren. Maar bewerker Joanna Bednarczyk en regisseur Ewelina Marciniak overschreeuwen zich daarbij op alle mogelijke manieren. 

 

Waarom hebben de acteurs zendmicrofoons als ze toch bijna voortdurend hun longen uit hun lijf schreeuwen? Engelsen in bomberjack en rokjes en dan ook nog vol met tatoeages? En dat gedoe met water? 

 

Marciniak en haar team vegen met hun veel te grove feministische stofkam ook alles wat er verder nog interessant zou kunnen zijn in hun voorstelling rücksichtslos weg. 

 

Vergelijk dat eens met de subtiele manier waarop Maatschappij Discordia te werk gaat in de serie Weiblicher Akt. En dat kan, want Weiblicher Akt 12 is nog te zien tot en met zondag 7 mei. Die Jungfrau von Orleans alleen nog zaterdag 4 maart. 

 

Gezien tijdens BRANDHAARDEN in ITA