Recensie: Love Sontag - Weblicher Akt 11 van Maatschappij Discordia

●●●●○

 

LOVE SONTAG - WEIBLICHER AKT 11

MAATSCHAPPIJ  DISCORDIA

 

Door Piet van Kampen, gezien 22 februari 2022

Een jonge vrouw in de rij voor me wrijft regelmatig de lachtranen van haar wangen, ze klapt zelfs een paar keer, gelukkig bijna onhoorbaar, van blijdschap in haar handen. Want Discordia's Love Sontag is heel geestig en heel vrolijk. Een beetje onverwacht misschien bij een voorstelling over de ambitieuze maar nogal tobberige Amerikaanse denker, essayist en fictieschrijver Susan Sontag (1933-2004).

Zoals gebruikelijk bij Discordia blijkt de voorstelling al te zijn begonnen als de acteurs wel al heen en weer lopend met elkaar praten, maar nog niet echt goed verstaanbaar zijn. De eerste zin die daar uitspringt is: 'Nu eerst de foto'. Waarop gereageerd wordt met korte opmerkingen over Sontags essay On Photography. De voorstelling eindigt ook weer met fotografie, nu met gefilosofeer over wat de achterkanten van foto's over de dood te zeggen hebben.

De dood is ook het thema van de tweede van de twaalf scènes in Love Sontag, waarna onder meer ook nog liefde, ziekte, tekortkomingen en ambities aan bod komen. Daarbij zijn de dagboeken van Sontag meestal het uitgangspunt.

Natuurlijk valt er het nodige te genieten van Sontags opvattingen en van de letterlijke citaten uit Sontags werk, zoals 'Liefde is niet blind, het maakt blind' of 'Het beste is om altijd verliefd te zijn, op meerdere mensen tegelijk'.

Maar wat Love Sontag vooral tot een geslaagde voorstelling maakt, is de manier waarop Annette Kouwenhoven, Miranda Prein en Maureen Teeuwen die opvattingen en citaten gebruiken om te onderzoeken wat ze van Sontag in zichzelf herkennen. Want dat levert heerlijke al dan niet fictieve anekdotes op, waarbij de expressieve lichaamstaal van Maureen Teeuwen waar dat nodig is steeds zorgt voor relativeringen.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Maatschappij Discordia 

 

 

Theaterverhaal: Kreten en gefluister in tijden van ontrouw

 

KRETEN EN GEFLUISTER IN TIJDEN VAN ONTROUW

 

Door Piet van Kampen, gezien 15 februari 2022, geplaatst 23 februari 2022

Je hebt als peuter vast wel eens heel hard 'Pas op! geroepen als de de bazige Katrien met een deegroller achter de wat dommige Jan Klaassen opdook.

Net als in het poppenkastspel van Jan Klaassen en zijn vrouw Katrien gaat ook in Infidèles* van tg Stan en De Roovers het huwelijk van in dit geval de beroemde dirigent Markus en steractrice Marianne met de nodige commotie gepaard.

Bij de Nederlandse première van Infidèles in De Brakke Grond moet anderhalve meter afstand worden gehouden vanwege de dan nog geldende coronamaatregelen in Nederland. Dat wil zeggen, als je alleen bent. Met z'n tweeën mag je wel naast elkaar zitten.

Zijn de twee zichtbaar met elkaar gelukkige dertigers op de eerste rij sinds hun kleutertijd niet meer bij een toneelvoorstelling geweest? Daar lijkt het wel op.

Want als Marianne haar man Markus tijdens een bezoek aan Parijs bedriegt met huisvriend David pakken de twee op de eerste rij elkaar extra stevig vast. Niet veel later, als Marianne bij David intrekt, spreken ze elkaar fluisterend, maar voor iedereen merkbaar, moed in.

Als David even later Marianne botweg verbiedt haar ex Markus nog te zien, trekken ze het echt niet meer. Voor iedereen hoorbaar slaken ze kreten van ontzetting.

Kreten en gefluister (Viskningar och rop) tijdens een voorstelling gebaseerd op zijn werk en leven. Bergman zou er wel om hebben kunnen lachen, denk ik.

* De Antwerpse toneelgezelschappen tg STAN en De Roovers hebben in Infidèles het verhaal uit het in 1997 door Ingmar Bergman geschreven scenario Trolösa (in 2000 uitgekomen als film, geregisseerd door Liv Ullmann) gecombineerd met fragmenten uit Bergmans in 1987 verschenen autobiografie Laterna magica.

Ga voor de speellijst van Infidèles en voor meer informatie naar: tg Stan of De Roovers

Recensie: Het leven zelf van Toneelschuur Producties / Loek de Bakker

●●○○○

HET LEVEN ZELF

TONEELSCHUUR PRODUCTIES / LOEK DE BAKKER

 

Door Piet van Kampen, gezien 17 februari 2022

Het leven zelf is de toneelbewerking (door Casper Vandeputte) van de gelijknamige roman van Roelof ten Napel. Die roman gaat over Amos, een getalenteerde en toegewijde zwemmer die plotseling stopt met zwemmen. Een besluit dat hij nam toen hij op het tijdenbord keek en zich realiseerde ‘dat hij nooit veel sneller zou zijn dan dit’. Niet lang daarna stapte hij van het dak van zijn studentenflat.

Het leven van Amos wordt gereconstrueerd door vier mensen voor wie hij belangrijk is geweest: zijn zus (Sharlee Daantje), een vriendin die in een bloemenzaak werkt (June Yanez), een voormalige huisgenoot (Alex Hendrickx) en een jeugdvriend (Michael Muller). Omdat ze alle vier dat deel van Amos’ leven in herinnering roepen waar ze zelf bij betrokken waren, laten ze dus ook steeds iets over zichzelf zien. 

Zus Daphne haalt herinneringen op aan haar broer aan de hand van familiefoto's. Daarna komen een voor een de drie anderen aan de beurt. Steeds blijven ze naast het ophalen van hun herinneringen ook analyseren wat hun vriendschap met Amos voor hen betekende.

De acteurs hebben vooral beschrijvende en analytische monologen. Ook in hun spel blijven ze grotendeels weg van het verdriet. Daarmee wordt weliswaar recht gedaan aan de manier waarop Roelof ten Napel in zijn roman te werk is gegaan, maar het maakt het wel lastig om de emotionele ondertoon, die ook in de roman zit, in de voorstelling te ervaren.  

Dat is vooral lastig omdat Loek de Bakker ook met zijn andere regiekeuzes het concrete versterkt. Als er sprake is van boodschappen doen bijvoorbeeld, komt er een boodschappentas tevoorschijn. Als er gesproken wordt over dozen met fotoalbums, wordt er opzichtig met een verhuisdoos rondgelopen waaruit dan daadwerkelijk een fotoalbum tevoorschijn wordt gehaald.  

De Bakker probeert dus niet door op een of andere manier te abstraheren een extra laag aan te brengen om daarmee het impliciete aspect van de tekst invoelbaar te maken. Ook de enscenering (van Janne Sterk) en het lichtplan (van Casper Leemhuis) helpen daar niet bij. Hard wit licht accentueert de realistische keuken en de andere recht toe recht aan decorstukken. 

Door acteurs live uitgevoerde muziek zorgt wel voor iets van gelaagdheid, maar te weinig om de andere regiekeuzes te compenseren. Het leven zelf van Toneelschuur Producties / Loek de Bakker is door die opeenstapeling van concretiseringen een matige voorstelling geworden, waarin eigenlijk niet veel meer gebeurt dan het nogal eendimensionaal navertellen van het boek.  

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Toneelschuurproducties