Recensie: Moddergat van Koen en Jeroen / Alles Voor De Kunsten

●●●●○

 

MODDERGAT

 

KOEN EN JEROEN / ALLES VOOR DE KUNSTEN

 

Door Piet van Kampen, gezien 29 september 2024

Jeroen van Arkel en Koen ter Braak kiezen in Moddergat vol voor de klucht, een theatergenre dat je niet vaak ziet bij jonge makers. In een hoog tempo, voortgestuwd door een waanzinnig goede soundscape, spelen de twee acteurs scène na scène. Ik heb ze niet geteld, maar het zijn er heel veel. 

De scènes in Moddergat zijn natuurlijk ingestudeerd, maar Van Arkel en Ter Braak houden het voor zichzelf spannend door te improviseren met de volgorde. 

De voorstelling duurt een uur. Een jaar geleden zag ik er in Het Debuut '23 een half uur van. En hoewel ik de beginscènes dus al kende, vind ik die weer meesterlijk. We zien een dialoog, de gebaren en gebaartjes, de mimiek, de deuren waaruit een van de twee opkomt en de ander verdwijnt. Maar we horen niks. Pas bij de zevende of achtste keer dat ze precies dezelfde scène spelen met precies dezelfde gebaartjes, kunnen we de acteurs ook horen. 

Maar ze spreken Fries. Heel zachtjes. Dus het duurt nog een paar extra herhalingen voor we weten wat de twee tegen elkaar zeggen. Moddergat is een voorstelling die het voor een groot deel moet hebben van de verrassing, dus ik verraad alleen dat het iets te maken heeft met lepelaars. 

Ze beginnen in het Fries, in de loop van de voorstelling gebruiken ze ook Italiaans, Nederlands en Engels. Maar taal is in Moddergat van ondergeschikt belang, boventiteling is dan ook overbodig. 

De hele voorstelling klinkt er muziek, een heerlijk eclectisch allegaartje, zonder overgangen. Van Hardrock tot Mongoolse keelklanken, van swingende Latijnse dansmuziek tot Amerikaanse Big Band Hits. Het is muziek die meestal niet iets toevoegt aan de betekenis van een scène. Het lijkt er vooral om te gaan het hoge tempo erin te houden en de twee acteurs geen seconde rust te gunnen. 

Na ongeveer vijftig minuten wordt er tekst geprojecteerd. In een iets andere stijl dan wat eraan vooraf ging. Maar omdat het absurdistisch genoeg is, past die kleine stijlbreuk toch wel in het kluchtige geheel.  

Maar uiteindelijk gaat het bij Moddergat niet om tekst, het gaat om het komische effect van herhaling, met steeds alleen een minuscuul verschil in beweging of mimiek. Heel origineel om op die manier een zaal vanaf begin tot eind te boeien. Ben benieuwd of Van Arkel en Ter Braak met deze vorm doorgaan in hun volgende voorstellingen.     

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar: Alles Voor De Kunsten

 

Minirecensie: Women in Troy, as told by our mothers van Dood Paard

●●●●●

 

WOMEN IN TROY, AS TOLD BY OUR MOTHERS

DOOD PAARD

 

Door Piet van Kampen, gezien 26 september 2024

Was gisteravond naar Women in Troy, as told by our mothers van Dood Paard. Die ging al bijna een jaar geleden, op 21 oktober 2023, in première. Maar het lukte me steeds maar niet om er naartoe te gaan. Ik kwam eens uit een voorstelling in een andere zaal van Frascati toen Women in Troy, as told by our mothers ook net was afgelopen. Kuno Bakker zat kennelijk nog helemaal in zijn rol, want hij gaf me een vermaning die me aan die van mijn moeder van vroeger deed denken.

Dat standje was, bleek gisteravond, volkomen terecht. Want wat ben ik blij dat ik Women in Troy, as told by our mothers toch nog heb kunnen zien. De bewerking die toneelschrijver Tiago Rodrigues voor Dood Paard schreef vanuit vrouwelijk perspectief is een meesterwerk, een van de beste hedendaags toneelteksten die ik ken. En de sobere manier waarop Alesya Andrushevska, Tomer Pawlicki, Manja Topper en Kuno Bakker die tekst brengen sluit daar perfect bij aan.

Women in Troy, as told by our mothers is in Nederland (voorlopig) alleen nog te zien op 20 december 2024 in Mimik in Deventer.

Recensie: Het Debuut '24 van Via Rudolphi Producties

 

●●●●○

 

HET DEBUUT '24

 

VIA RUDOLPHI PRODUCTIES

 

Door Piet van Kampen, gezien 21 september 2024

Ieder jaar selecteert Via Rudolphi Producties voor Het Debuut drie afstudeervoorstellingen. Het gaat om eigen werk, dus nieuw ontwikkeld materiaal. Op die manier geeft Via Rudolphi Producties al meer dan 10 jaar een podium aan een nieuwe generatie theatermakers. Op één avond zie je drie verschillende voorstellingen van dertig minuten.

Muurvast van Lotte Veronica Laurens (2000)

Twee jonge vrouwen zitten vast in een muur. We zien behalve de helft van hun hoofden, van de ene vrouw ook twee armen en een grote teen, van de andere één arm en een been. Die lichaamsdelen hebben dezelfde betongrijze kleur als de muur waaruit ze tevoorschijn komen. Het idee achter Muurvast is onderzoeken hoe mensen zich gedragen in een ruimte waarin ze zich niet op hun gemak voelen, een ruimte waarin ze voelen dat ze er niet thuishoren.

Die ruimte is een penthouse waar een feest is. De voorstelling is grotendeels een monoloog waarin een van de twee vrouwen de volgende dag terugblikt op haar gedrag tijdens dat feest waar ze zo goed als niemand kende en mede daarom vijf glazen meer dronk dan goed voor haar was. Ongemakkelijke herinneringen zijn het, zo te horen herkennen behoorlijk wat mensen in de zaal zich daarin.

V&D agenda’s en andere essentiële levensbehoeften van Lizzy van Vleuten (2002)

Prachtige kleuren, blauwe vloerbedekking, blauw-groen broek en jasje, goede schoenen ook. Een wand met honderden met een Stabilo Pointball (want die schrijft het lekkerst) volgeschreven gele post-its. De vrouw die we achter het bureau zien plaats nemen, heeft over haar uitstraling duidelijk goed nagedacht. En ze is goed georganiseerd, heeft alles goed gepland, laat niets aan het toeval over.

Met een notice app en alle andere hulpmiddelen die er zijn, probeert ze rust te krijgen. En ze wil ons ervan overtuigen dat haar manier de beste manier is.

Uiteindelijk zijn we allemaal mensen in paniek. Ik, maar jij ook. Ik ben dan liever een mens in paniek én productief, dan gewoon een mens in paniek.

In een hoog tempo slingert Van Vleuten haar adviezen de zaal in. Met haar krachtige performance pakt ze het publiek meteen vanaf het begin in. 

Magnitude van Annabel Koele (1996)

In een lege ruimte zit een vrouw op een volledig witte vloer. Ze speelt gitaar en laat haar ogen langzaam over het binnenkomende publiek gaan. Dan komt ze in beweging. Die bewegingen worden steeds acrobatischer, terwijl ze ondertussen in de meest onmogelijke houdingen gitaar blijft spelen.

De manier waarop ze in haar solovoorstelling haar lichaam gebruikt, roept herinneringen op aan choreografieën van Alain Platel, maar ook aan Alexander Vantournhout die moderne dans en circustechnieken combineert. Niet zo gek natuurlijk, want Koele heeft mime en dans gestudeerd.

Welke bewegingen ze ook maakt, hoe gekleed of hoe naakt ze ook is, in de hele voorstelling is Koele krachtig èn kwetsbaar, expliciet lichamelijk èn discreet. Van op een haast dierlijke manier teruggetrokken evolueert ze in Magnitude naar steeds meer openheid, over de grenzen van kwetsbaarheid heen. In het halve uur dat haar voorstelling duurt laat ze zien wat ze aan podiumkwaliteiten in huis heeft. En dat zijn er nogal wat. Indrukwekkend.

Ga voor de speellijst en voor meer informatie naar:Via Rudolphi

Minirecensie: Haugtussa van Nationalteatret en Ruhrtriennale / Eline Arbo

 

●●●●○

 

HAUGTUSSA

 

NATIONALTEATRET & RUHRTRIENNALE / ELINE ARBO

 

Door Piet van Kampen, gezien 19 september 2024

Haugtussa van Nationalteatret en Ruhrtriennale, in de regie van Eline Arbo, is heel mooi om te zien. Met prachtige muziek, door Thijs van Vuure bewerkte en door mezzosopraan Adrian Angelico gezongen liederencyclus van Grieg. En dan ook nog een perfect acterende Kjersti Tveterås als het trollenmeisje. Wel in het Noors, maar gelukkig zijn er boventitels in het Engels en Nederlands. Met heel af en toe, waarschijnlijk onbedoeld, een uitstapje naar het Vlaams: 'ze loopt verloren'.